Podział mieszkania po rozwodzie to jeden z największych i najbardziej stresujących czynności, z którymi wiąże się rozstanie. W jaki sposób następuje podział nieruchomości po rozwodzie i czy zawsze orzeka o nim sąd? Poznaj kilka sposobów na podział majątku po rozwodzie, obejmujący także wspólne mieszkanie, i dowiedz się, który z nich będzie najszybszy i najmniej stresujący.
Majątek wspólny – czyli jaki?
Wraz z zawarciem związku małżeńskiego między małżonkami powstaje majątkowa wspólnota małżeńska. Co to oznacza? Że składniki majątku nabyte po rozwodzie przez oboje małżonków lub przez każdego z nich oddzielnie są ich wspólne. Co wchodzi w skład majątku wspólnego? Między innymi:
- dochody z umowy o pracę, działalności gospodarczej, umów zlecenia,
- dochody z majątku wspólnego i osobistego (np. czynsz z wynajmowanego mieszkania),
- środki finansowe zgromadzone na rachunkach bankowych.
Czy podział mieszkania wspólnego po rozwodzie nastąpi zawsze?
Wbrew pozorom mieszkanie nie zawsze wchodzi w skład majątku wspólnego. Jeśli zostało nabyte przez jedno z małżonków przed zawarciem związku małżeńskiego, to jest to majątek osobisty tej osoby. Podobnie, jeśli małżonek nabył mieszkanie w trakcie trwania związku małżeńskiego, ale na podstawie:
- darowizny,
- zapisu,
- dziedziczenia.
Wówczas mieszkanie nie będzie podlegało podziałowi po rozwodzie, ponieważ należy tylko do jednego z małżonków – majątek z darowizn, zapisów i dziedziczenia, jako majątek ściśle związany z daną osobą, to majątek osobisty.
Podział majątku wspólnego – nie tylko po rozwodzie
Wbrew pozorom podział majątku wspólnego, w tym mieszkania, nie musi następować po rozwodzie. Można go dokonać wcześniej, jeszcze przed zapadnięciem wyroku rozwodowego. W jaki sposób? Poprzez spisanie u notariusza umowy (w formie aktu notarialnego), na podstawie której małżonkowie ustanawiają rozdzielność majątkową. W ten sposób nastąpi szybki podział mieszkania, zazwyczaj na dwie równe części, chyba że małżonkowie ustalą inaczej. Mają pełną dowolność – mogą m.in.:
- przyznać mieszkanie jednemu z małżonków z obowiązkiem spłaty drugiego,
- zdecydować o sprzedaży mieszkania i podziale uzyskanych środków,
- zamianie mieszkania na dwa mniejsze.
Po takim podziale mieszkania, dokonanym u notariusza w formie aktu notarialnego, należy złożyć wniosek do sądu o orzeczenie rozwodu bez orzekania o winie. Wówczas sprawa rozwodowa potrwa znacznie krócej.
Podział majątku wspólnego obejmującego mieszkanie może także nastąpić w trakcie postępowania rozwodowego, pod warunkiem, że go nadmiernie nie przedłuży. Taka sytuacja ma miejsce wówczas, gdy do Sądu złożono wniosek o rozwód bez orzekania o winie. Trzeba do niego dołączyć wniosek o podział majątku wspólnego, wykaz składników majątku, a także odpis z ksiąg wieczystych, jeśli istnieje konieczność podziału mieszkania.
Podział mieszkania w trakcie sprawy rozwodowej możliwy jest jedynie wówczas, gdy małżonkowie są zgodni co do wartości wszystkich składników majątku wspólnego i wiedzą, jak chcą je między sobą podzielić.
Podział majątku wspólnego po rozwodzie w razie konfliktu
Sprawy majątkowe po rozwodzie, obejmujące również mieszkanie, zazwyczaj następują wówczas, gdy małżonkowie nie mogą dojść do porozumienia w zakresie podziału nieruchomości oraz ruchomości. Jest to odrębne postępowanie, które może wszcząć każde z byłych małżonków poprzez złożenie wniosku do Sądu Rejonowego właściwego ze względu na położenie składników majątku mających podlegać podziałowi. Wówczas – po ustaniu wspólności majątkowej na skutek wyroku rozwodowego – następuje podział mieszkania po rozwodzie. W jaki sposób? Sąd ma kilka możliwości, wśród których znajdują się:
- fizyczny podział na 2 części – spotykany rzadko, ponieważ zazwyczaj trudno podzielić mieszkanie na dwa mniejsze; częściej możliwe w przypadku podziału domu;
- przyznanie mieszkania po rozwodzie jednemu z małżonków z obowiązkiem spłaty drugiego; wówczas Sąd określa także sposób spłaty (w całości czy w ratach, a jeśli tak to w jakiej wysokości i okresach spłaty);
- sprzedaż mieszkania i podział uzyskanych środków pomiędzy małżonków – następuje wówczas, gdy żadne z byłych małżonków nie jest w stanie spłacić drugiej strony; rozwiązanie to nie jest korzystne, ponieważ mieszkanie sprzedawane jest w trybie licytacji komorniczej, a wartość mieszkania jest znacznie niższa niż rynkowa.
Podział mieszkania z kredytem po rozwodzie
Jak wygląda podział mieszkania z kredytem po rozwodzie? Warto pamiętać, że rozwód w żaden sposób nie wpływa na zawartą umowę kredytu hipotecznego, a bank dalej domaga się spłaty. Byli małżonkowie powinni między sobą ustalić sposób spłaty zobowiązania i korzystania z mieszkania. Jeśli jedna ze stron decyduje się na samodzielną spłatę kredytu, warto podpisać z bankiem aneks do umowy. Możliwe jest to jednak tylko wówczas, gdy dana osoba ma pełną zdolność kredytową. Czasem możliwa jest sprzedaż mieszkania, które kupiono na kredyt, i spłata całości zobowiązania, ale banki nie zawsze się na takie rozwiązanie zgadzają, ponieważ najczęściej wówczas tracą.
Jeśli szukają Państwo adwokata w Warszawie, który przeprowadzi rozwód i podział majątku wspólnego, w tym mieszkania, po rozwodzie, zapraszam do kontaktu. Specjalizują się w sprawach rodzinnych, w tym rozwodowych oraz dotyczących podziału nieruchomości i ruchomości, pomagam skompletować potrzebne dokumenty i skutecznie oraz możliwie jak najszybciej przeprowadzić podział mieszkania po rozwodzie.